Zaburzenia odżywiania zalicza się do grupy zaburzeń psychicznych. Z tego względu wymagają one kompleksowego leczenia. Przed jego rozpoczęciem konieczna jest staranna diagnostyka, która pozwoli wskazać przyczyny powstałych zaburzeń.
W dzisiejszym świecie zaburzenia odżywiania występują coraz częściej, mimo to nasza wiedza w tym zakresie nadal jest znikoma i dosyć stereotypowa. Zwykło się twierdzić, że zaburzenia odżywiania dotyczą tylko młodych kobiet, zwłaszcza nastolatek, i na pewnym etapie życia niepokojące objawy związane z przyjmowaniem pokarmów traktuje się jak chwilową fanaberię. Tymczasem powinniśmy być świadomi tego, że zaburzenia odżywiania mogą dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn i to niezależnie od wieku, a więc również osób starszych.
Zaburzenia odżywiania nie są stylem życia czy rodzajem diety wynikającym z żywionych przekonań, jak to jest przykładowo w przypadku weganizmu. Stany behawioralne cechujące się uporczywymi zaburzeniami związanymi z jedzeniem i towarzyszącymi im niepokojącymi emocjami i myślami nie tylko wpływają na samopoczucie i stan fizyczny osoby chorej, lecz także na jej sferę psychiczną i na całe życie. Głęboko zakorzenione przyczyny problemu sprawiają, że osobie chorej jest bardzo trudno wyzdrowieć, zwłaszcza bez specjalistycznej pomocy psychologicznej bądź psychiatrycznej.
Wśród najczęściej występujących zaburzeń odżywiania wymienia się anoreksję i bulimię.
Anoreksję określa się również jako jadłowstręt psychiczny. Osoby chorujące na anoreksję charakteryzują się bardzo niską masą ciała, zniekształconym postrzeganiem własnej wagi i silnym lękiem przed przytyciem. Dokładają niemal ekstremalnych wysiłków, aby utrzymać niską wagę. W tym celu mogą wiele godzin poświęcać na ćwiczenia fizyczne i analizowanie tabeli spożywczych produktów, aby mieć pewność, że nie przyjmują zbyt wiele kalorii. Mogą także przyjmować środki przeczyszczające i dietetyczne.
Bulimia (żarłoczność psychiczna) charakteryzuje się epizodami nadmiernego objadania się i wymuszonego przeczyszczania żołądka. Podczas takich epizodów osoba chora przyjmuje ogromne ilości jedzenia w krótkim czasie, co wiąże się z poczuciem winy i wstydu, a dalej z utratą kontroli, która prowadzi do wymuszania wymiotów i przyjmowania środków przeczyszczających. Chorzy na bulimię również czują strach przed przybraniem na wadze i mają zniekształcony obraz własnego ciała.
Nie można wskazać jednej przyczyny, która prowadzi do wystąpienia zaburzeń odżywiania. Niepokojące zachowania i ich geneza są kwestią indywidualną. Znaczenie zazwyczaj mają różne czynniki, w tym biologiczne i genetyczne, a także normy społeczno-kulturowe.
Badacze wskazują, że do zaburzeń odżywiania często dochodzi w wyniku zachwiania równowagi chemicznej w mózgu – wówczas winne są czynniki biologiczne. Przyczynami ryzyka są również historia rodzinna czy występowanie innych zaburzeń psychicznych, na przykład lękowych. Często jednak to trudna sytuacja życiowa i nieradzenie sobie z codziennymi problemami prowadzą do zaburzeń odżywiania. Życie w ciągłym stresie, niska samoocena i poczucie narastającej presji ze strony społeczeństwa sprawiają, że nie umiemy sobie radzić z własnymi emocjami, nie wiemy, jak o nich rozmawiać i jak je kontrolować. Zaburzenia odżywiania często mogą wynikać więc z nieprzepracowanych problemów emocjonalnych.
zdj. główne: stevepb/pixabay.com